1:61

Գրք. 1, Գլ. 61

Գրք. 1., Գլ. 61

61:0 ՎԵՐՍՏԻՆ ՅԱՒԵԼՈՒԱԾ ԿՐԿԻՆ ՀԵԾՈՒԹԵԱՆ ՆՈՐԻՆ ՀՍԿՈՂԻ ԱՌ ՆՈՅՆ ԱՂԵՐՍ ՄԱՂԹԱՆԱՑ ԲԱՆԻ Ի ԽՈՐՈՑ ՍՐՏԻՑ ԽՕՍՔ ԸՆԴ ԱՍՏՈՒԾՈՅ:	61:0 Speaking with God from the Depths of the Heart:
61:1 Եւ ընդէ՞ր է ինձ բնաւն, որ ի սաղմոսին, Այնպիսեաց բանիցն ի կիր արկանել, Որ ի նախատինս միանգամայն Եւ ի նզովս ինձ յարակային, Հանապազ երգել իմովքս տօղօք: Քանզի զիա՞րդ արդեւք զշուք երջանկին Ինձ` դատապարտելոյս նմանեցուցից` ասել ընդ նմին, Թէ` Ոչ մերձեցաւ առ իս թիւրեալն սրտիւ: Զիա՞րդ զկարգադրութիւնս տանցն Ի յայսմանէ զկնի թուելոցն զարհուրեցուցչաց, Ընդակից կայից կանոնաց օրինաւորին, Զինուորին եւ թագաւորին եւ մարմնական հրամանատուին, Որք եւ երկնայնոցն են համբուրելիք, Ասելով` Ոչ յուսահատ եղէց ի կենաց Պատմողս աւետեացս եւ նորոյս աշակերտ, Անմասն յամենուստ բարեկարգութեանց: Զիա՞րդ, ըստ իրաւախորհ արդարոյն, Ընդդէմ մեղաւորացն մահու զինեցայց առակաւ առաւօտին Ի սկիզբն արթնութեանն միշտ պատրաստական լինելոյ, Որ եւ ոչ զանդամս մարմնոյս գանեալ խրատեցի: Զիա՞րդ մասնակցեալ մեծին արութեան` Սատակեցից ի քաղաքի տեառն զանօրինեալսն, Որ եւ ոչ զբուսեալ բիծս հոգւոյս իմոյ մեռուցի: Զիա՞րդ ստեցից գրողին չ եւ յայտնեցելոցն, Թէ` Զմոխիր որպէս հաց կերայ: Զիա՞րդ, որ ոչ միացուցի յիմոցս կրից կաթիլ մի պղտոր Ընդ յստակ արտօսր աղբերց երգողին, ասեմ ընդ նմին, Թէ` Զըմպելի իմ արտասուօք խառնեցի, Եւ` Արտասուօք իմովք զանկողինս իմ թացի: Զո՞րս ինձ գրեցից մեղօք մահացեալս, Յորժամ սիրողն Աստուծոյ ի բոլոր սրտէ` Զյանցմունս նախնեացն իւր վարկանիցի, Թէ` Մեղաք մեք ընդ հարս մեր, անօրինեցաք եւ յանցեաք,- Եւ որ ի վախճանն յանգի սաղմոս` Իրաւամբք առ իս, քան առ Իսրայէլ: Որո՞վք յարգեցայց դասիլ ընդ բարիսն, Յորժամ մարդկային հնարից այս դեղ պատուեցաւ, Որ ոչ յիս գտաւ, Ի գարշութենէ կերակրոց ի մահ սովեցեալք Եւ յաճախութենէ ճգանց ի հոգւոց նուաղեալք, Ըստ խորութեան ինքնօրէն կրօնից հրէից եւ հեթանոսաց: Զիա՞րդ արդարութիւն իմ մնայ յաւիտեանս, Զոր ոչ բնաւ իսկ կատարեցի:	61:1 To what end should I recite the Psalms, to what purpose sing them daily with the harp of my voice when in unison they condemn and curse me? How can I adopt the persona of the happy Psalmist, to say with him, when I am doomed, “ let perverseness be far removed from my heart”? How disconcerting are the many virtues ascribed to kings, militant prophets and commanders of the Old Law, described in terms befitting the angels? How can I recite them without despondence at my life, I the preacher of the good news, I disciple of the New Covenant, when I am devoid of those virtues? How can I, in the manner of the righteous, “ Be armed to destroy the wicked at dawn,” and always be ready and vigilant as told in the parable, when I have not tamed and disciplined my own body? How can I emulate the great valor of David and cleanse the Lord’s city of the unrighteous, when I have not uprooted the shortcomings from my own soul? How can I lie to one who writes what has not yet been revealed, saying “ I have eaten ashes like bread”? How can I who have not mixed one tainted drop of my remorse with the pure springs of the Psalmist’s eyes, say with him, “ I have mingled my drink with tears” and “ I have drenched my bed with tears”? How can I confess my mortal sins, when he who loved God with all his heart, assumed the sins of his forefathers as his own, saying, “ We have sinned with our fathers and have done wickedly,” while all that follows is more rightly written for me than for Israel. How can I be counted among the good, when I have not used those remedies considered effective by human lights— fasting to the point of death, and frequent mortification of the flesh until the body is spent— as practiced even by the Jews and the pagans according to their religions? Why then should “ my righteousness endure forever,” when I have done nothing to attain it:
61:2 Եւ զի մի՛ տաղտկացայց` յամեալ ի բանիս, Ի համառօտել զսոյն փութացայց: Զի՞նչ ունիմ ասել ի տեղի բանիցն, Զոր աստուածաշունչ ձայնն նուագեաց օրհնելոյն Դաւթի, Թէ` Բոլորով սրտիւ իմով խնդրեցի զքեզ: Զիա՞րդ ընդ սմին զմեծն քան զայս, Թէ` Յամենայն ճանապարհէ չարաց արգելի զոտս իմ: Ի՞բր ընդ եդեալս եւ զայն մատուցից, Թէ` Ի սրտի իմում թաքուցի զբանս քո, Որպէս զի մի՛ մեղայց քեզ: Ո՞րպէս զունայնութեանցս, իբր զլրութեանց, Ճառեցից ընդ պարս մաքրոց, Թէ` Ի պատուիրանաց քոց իմացեալ` Ատեցի զամենայն ճանապարհս չարաց: Զիա՞րդ զհեզոյն ճշմարտութիւն Իմում ստութեանս մշտնջենական երդմնահարութիւն կարգեցից` Ուխտեալ ընդ հաւատարմին. Երդուայ, զոր հաստատեցի, պահել զդատաստանս արդարութեան քոյ: Զիա՞րդ ինձ հրեշտակ մահագոյժ անհրաժեշտ վճռի` Զբանին պատգամ կրկնեցից, Թէ` Հեռի է ի մեղաւորաց փրկութիւն: Զիա՞րդ չարս իսկապէս` զբարեացն գրեցից, Որք ի տեառնէ առնուն զնոյն հատուցումն, Զայս տուն յեղյեղել, Թէ` Բարի առնէ Տէր ուղղոց սրտից: Զիա՞րդ զհամառօտն փոխատրութիւն անաչառութեան Վրիպեցելոյս` ինձ սահմանեցից, Թէ` Զթիւրեալսն յափշտակութեամբ տանի ընդ այնոսիկ, Որ գործեն զանօրէնութիւն: Զիա՞րդ զաստուածազգեստին պանծանս Ամաչեցելոյս` ինձ պատուաստեցից` ասել զնորայսն, Թէ` Տէր, ոչ բարձրացաւ սիրտ իմ, եւ ոչ զբօսան աչք իմ,- Եւ որ յետ սորին պատմին ասացեալքն: Զիա՞րդ զանճառն քան զմարմին բան Ի ցոյցս առից քաջալերութեան վհատելոց, Ես` գանձ գեհենին, ասել ընդ օծեալն Աստուծոյ հոգւովն, Թէ` Յառաջագոյն տեսեր, զի ոչ գոյ նենգութիւն ի լեզուի իմում,- Ի սկզբնաւորն նախաձայնեալ սաղմոսիս Մինչեւ ի լրումն աւարտման բանիս: Զիա՞րդ դասակցութեանց դժնէից մարդոց համաբան Այրս մահու եւ որդիս սատակման բարբառիմ զբարեշնորհին. Ո՞չ ահա զատելիս քո, Տէր, ատեցի,- Եւ զմնացուածն սորին կարգի: Զիա՞րդ մեծաւն վստահութեամբ տօնելի վեհին, Անձն իմ, եւ դու աշխար աշխարհի, Զանդատ քո ոգի յառաջ ընծայեալ, Մեծացուցանես ընդ պսակելոյն, Թէ` Փորձեա՛ զիս, Տէր, եւ տե՛ս, Թէ իցե՞ն անօրէնութիւնք ի ձեռս իմ,- Եւ զյաւելուածն, որ զհետ սորին: Զիա՞րդ, ես գոլով, եւ յայլոց աղօթեմ ապրել` Յուսացելոցն յԱստուած ձայնակցեալ. Պահեա՛ զիս, Տէր, ի ձեռաց մեղաւորի եւ ի մարդոյ չարէ: Զիա՞րդ համբարձայց ընդ փառաւորեալն մաղթել Աստուծոյ, Թէ` Դու ես յոյս եւ բաժն իմ յերկրին կենդանեաց: Զիա՞րդ, իբր հանդիսացեալ ընդ ճգնաւորին, Զմրցանակն յաղթանակի թագաւորին մատուցանելով, Զառաւելեալն քան զօրինակ աղերս աղօթից, Թէ` Ինձ սպասեն արդարք քո, մինչեւ հատուսցես ինձ:	61:2 But so that I do not become tedious and long- winded, let me compress my words, words I say echoing the blessed David in his inspired voice, “ I seek you with all my heart.” How shall I say with him something greater than this, “ I hold back my feet from every evil way”? How shall I add this to what has already been said, “ I have laid up your word in my heart so that I might not sin against you”? How shall I express my emptiness as if it were fullness along with the saints, saying, “ Through your precepts I get understanding; therefore I hate every false way”? How shall I place my lies beside the true vows of the meek, pledging fidelity, saying, “ I have sworn to observe your righteous ordinances”? How can I repeat the verdict of the angel of death, “ Salvation is far from the wicked”? How shall I, who am truly wicked, put myself among the good, who receive their just reward from the Lord, repeating, “ Do good, O Lord, to those who are upright in their hearts”? How shall I, who have strayed, sentence myself justly, “ But those who go off on their crooked ways, the Lord will lead away with evildoers”? How shall I so ashamed, cloak myself in pious dignity, saying, “ O Lord, my heart is not lifted up, my eyes are not raised too high,” and the verses that follow? And how shall I, who has laid up my treasure in hell, take words beyond human understanding as a sign of encouragement to the weary, and say with the anointed of God, “ Even before a word was on my tongue you knew, O Lord, there was no cunning in it,” and the rest of this psalm from its first letter to the last? How shall I, who conspire with miscreants, a condemned man and depraved son, call out, “ Do I not hate them that hate you, Lord,” and the verses that follow? How shall you, my soul, the most pitiful in the world, with the confidences of that sublime soul, offer your spirit without condemnation and presume to boast with him who has earned his halo, saying, “ Test me, Lord, and see if there is any iniquity upon my hands,” and all that follows? How shall I, being what I am, pray to be delivered from evil and join my voice with those who hope in God, saying, “ Guard me, Lord, from the hands of the wicked and preserve me from violent men”? How shall I arise to pray with worthy David saying, “ You are my refuge and my portion in the land of the living”? How shall I pray as if I had been in combat with evil, to offer the prize of victory to God the king, repeating these unreasonable expectations, “ The righteous will surround me; for you will deal bountifully with me:
61:3 Բարեբանեալ է եւ այս իմաստ հոգեւոր Եւ տէրունի գործոյն նմանի, Որ զփորձիչն պատկառեցոյց, Յորժամ զամենայն արհամարհեսցէ Եւ զսկզբնապատճառն եղելոց միայն ընտրեսցէ` Ասելով, թէ` Երանի՜ ժողովրդեան, որոյ Տէր Աստուած է նոցա: Մեծ է եւ այս բարձրութիւն շնորհի Եւ զգուշական համարձակութիւն` լցեալ երանութեամբ, Թէ` Սուրբք քո օրհնեսցեն զքեզ: Ըղձալի է եւ այս ընտանութիւն մերձաւորական հոգեւոր հաղորդութեան ՅԱստուած յուսալ եւ ի նոյն արձանանալ, Բանիւ սաղմոսին բերկրեալ, Թէ` Զկամս երկիւղածաց իւրոց առնէ Տէր,- Եւ զկարգ բանին կատարէ, Մինչեւ զողբալին եւ զզուարճալին ազդեսցէ, Թէ` Պահէ Տէր զամենեսեան, որ սիրեն զնա, Եւ զամենայն մեղաւորս սատակէ Տէր,- Ի գլուխս լրման գրոց նուագարանաց սաղմոսիս, Իբր թէ զօրինակն իսկ եցոյց վերջին հատուցման արդարոց եւ մեղաւորաց: Զուգակցորդք են միմեանց եւ զկնի երգեցեալքս, Զի թէ` Ընդունի զհեզս Տէր, Եւ խոնարհ առնէ զամբարտաւանս մինչեւ յերկիր,- Ապա ինձ ո՞րքան եղկութիւնք կան առաջի: Իսկ եթէ` Հաճի Տէր ընդ ժողովուրդ սուրբ Եւ բարձր առնէ զհեզս ի փրկութեան,- Ապա հերքեալս ի բարեմասնութեանց` ես ո՞ւր հաստատեցայց: Իսկ եթէ օրհնելի է Աստուած ի սուրբս նորա տիրապէս, Ապա օտարս ես ի մաքրութեանց ընդ ո՞րս դասեցայց: Իսկ եթէ ի կանխերգիցն մերձ այսր եդից Յիշատակարան ինձ կշտամբութեան, Թէ` Սիրեցէ՛ք զՏէր, սուրբք նորա, Զի ստուգութիւն խնդրէ Տէր Եւ կրկին հատուցանէ ամբարտաւանիցն,- Ապա յորո՞ւմ գնդի ես գտայց Գերեալս ի գաղտնեաց գտողին չարեաց:	61:3 How blessed is the spiritual message of the Psalmist, which recalls our Lord’s own act of rebuffing his tempter, despising all others and preferring only the first cause of all creation, saying, “ Happy the people whose God is the Lord!” How sublime the exaltation of grace expressed with prudent forthrightness, inspired by heavenly goodness, “ Your saints shall bless you!” How great the desire for the intimate kinship of spiritual communion to hope in God and built upon him in the joyous words of the psalm, “ The Lord fulfills the desire of all who fear him,” from which the Psalmist concludes: “ The Lord preserves all who love him, but the wicked he will destroy.” Thus, in the last chapters of songs of praise, the Psalmist puts the just and unjust on notice of their fates, repeating the themes that grow out of and resonate with each other: “ The Lord lifts up the downtrodden, he casts the haughty to the ground.” What calamity, then, awaits me if, “ the Lord takes pleasure in his holy people, and adorns the humble with victory.” Where shall I stand? And if “ God is blessed among the saints as Lord,” where do I fit, a stranger to saintliness? And if next to those other warnings I set the reminder, “ Love the Lord, all you his saints! The Lord preserves the faithful, but punishes the haughty.” In what camp do I find myself, captivated by the clever inventor of evil:
61:4 Քանզի զոր օրինակ տատանին տագնապաւ տերեւք տնկոց եղեւին ծառոց, Շարժեալք ի հողմոց ուժգին բախելոց` հոսեալք ի խոնարհ, Այնպէս ջանացաւ ջարդել զընթացից իմոց վերարձակութիւն Քաջաբեր ուղէշս` զյարմարեալս ձեռամբ անեղ մշակիդ: Զոր հաստատեսցե՛ս` արմատացուցեալ վերստին դարձեալ Նոր պտղաւորութեամբ անապականաւ Յանդաստան կենաց խնամոց քոց կամացդ, Ամենապարգեւ թագաւոր Քրիստոս, օրհնեալ յաւիտեանս: Ամէն:	61:4 For like the leaves of the cedar tree wavering in the tempest, which stream down in the battering winds, so too the evil spirit tries to break the fruitful branches of my life’s upward striving, shaped by your nurturing hand, O uncreated God. Restore these broken branches and let them take root in the field of life under the care of your good will, with a new fruitful innocence. O Christ King, who bestows all good gifts, blessed forever. Amen: