1:33

Գրք. 1, Գլ. 33

Գրք. 1., Գլ. 33

33:0 ՎԵՐՍՏԻՆ ՅԱՒԵԼՈՒԱԾ ԿՐԿԻՆ ՀԵԾՈՒԹԵԱՆ ՆՈՐԻՆ ՀՍԿՈՂԻ ԱՌ ՆՈՅՆ ԱՂԵՐՍ ՄԱՂԹԱՆԱՑ ԲԱՆԻ Ի ԽՈՐՈՑ ՍՐՏԻՑ ԽՕՍՔ ԸՆԴ ԱՍՏՈՒԾՈՅ:	33:0 Speaking with God from the Depths of the Heart:
33:1 Արդ, զյարմարութիւն պաշտաման բանիս Ի խայրեաց հոգւոյս քեզ նուիրելոյ, օրհնեալ բարեգութ, Կցորդելով ընդ խնկազգեստիցն զուգամասնապէս` Խառնեսցե՛ս ի յանուշութիւն կազմութեան Իւղոյն Մարիամու կնոջ բարեպաշտի, Յոր հաւասարեալ նոյնութեամբ ընդ երջանիկ պոռնկացն` Ի քէն ընկալելոց յաւետահրաշ յարգանօք, Պարարեսցի՛ս մեծապէս իմովս բանիւ նուաստիւ` Ընկալեալ յանհաս եւ ի բարեբանեալդ գլուխ բարձրելոյդ, Անկշտամբելի ի բամբասանաց սաղմոսին` Մի՛ օծցէ զտերեւ ոստոց գագաթան իւղ մեղաւորին:	33:1 Let this offering of words, compassionate God, from the fruits of my soul rise to you with incense, mixed by you with the sweet oil used by the pious Mary which you accepted with respect just as you also accept offerings astonishingly from prostitutes, fortunate to be making offerings. May my humble words also praise you and may you accept their reaching toward your unreachable head, God on high, in spite of the reproach of the Psalmist, “ Do not let the leafy boughs of my head be anointed with the oil of the sinner:
33:2 Այլ արասցե՛ս զօրանալ կրկին յաճախութեամբ բուրման Խոստովանութեան այսր մատենի` ի բազումս ազդեալ, Համասփիւռ, ամենատարած եւ աշխարհալիր տանն տեսակաւ, Ըստ օրինակի համեմատութեան նոցայն յիշատակի: Քանզի դու նոյն Տէր զգաստացուցիչ Նախնի չարախորհից կանանց մեղաւորաց, Որոց առակեալ զմարգարէին կերպարան` Քումդ ճշմարտատիպ պատկերի յեղանակեցեր, Անդուստ առ սոսին անճառ ներգործութեամբ` Ի յիս վերաբերեալ զծայրագոյն շնորհին կատարումն. Ընդ անասնական գարւոյն կերակրոյ` Զբազմահամբար պտուղ ցորենոյդ կենացդ հացի, Ընդ ապականացու արծաթոյն` զարքունականդ պատկեր, Ընդ յիմարարար թմբրութեան գինւոյն` զբաժակդ արեան արարչիդ, Ընդ իւղոյն առելոյ ի յայրատ կնոջէն հնոյ ժողովրդեանն` Զօծումն շնորհին առ իս դարձելոյ, Ընդ զերծման գլխաշուք կտաւոյն` զանապականութեան վերարկուն, Ապարանջանին պճնութեամբ` զթռիչս բարեմասնութեան, Օրինիւն եւ Աւետարանաւն` հանդերձ գործնական առաքինութեամբն, Ընդ ունկանն գնդի վայելչականն զարդու` Զանստուեր յիշատակ տէրունականդ ձայնի, Ընդ քայռս պերճութեան լանջացն` Զյոգնահաւաք աւանդս ուղղութեան քոյինակրօն լծոյդ քաղցրութեան:	33:2 Let the perfume, the bouquet of this book of confessions be redoubled and affect multitudes. Let its memory be told everywhere and fill the world like the fragrant oil in the house of Lazarus. For you are the same Lord who brought the sinful plotting women to their senses. And their character you transformed in your true image, as in the allegory of the prophet. By changing them you made me know the perfection of your grace. Instead of barley for livestock you provided the abundant wheat of the bread of life. Instead of tarnishing silver you presented your majestic image. Instead of the oil taken from the wanton women of old, you anointed me with your grace. Instead of shredding burial bindings around the head, there is an incorruptible cloak. Instead of elaborate handcuffs, a free soaring toward perfect virtue according to the law and the Gospels. Instead of a splendid earring, the unfading memory of your lordly voice. Instead of a sparkling necklace, the bountiful inheritance of the sweet yoke of your righteous faith:
33:3 Բայց զի՞ է յայսոսիկ ինձ պարծել Եւ ոչ վերստին ի սոյն պատկառել. Այլ յայլ օրինակ փոխեալ զմատեան մաղթանաց այսր ողբերգութեան, Որ ինչ ինձ է յարմարաւոր, Ամենայնիւ հատուցից զպատիժ պարտուցս իմոց մեղանաց, Ի մարգարէիցն տառից բերեալ համառօտս` Ի սոյն յարկ մուծից սաստիկ դատախազ` Ընդ ողբոց նոցին լծակցեալ, Քան թէ ընդ բերկրումն նոցա պարեալ, Յորս հառաչանս, ձայնս հեծութեան, բողոքս բարկութեան, Նախատինս խորտակման, լալումն կարեւոր: Այլ մեծիդ Աստուծոյ գթութիւն ամենաժաման Կանուխ ազդեցաւ յիմ յուսատրութիւն, Առ որս` զղջմունս, խոստովանութիւնս, Աւետիս, պարգեւս, լուսոյ երեւմունս, Խրախոյսս աստուածայինս, փառաց ժառանգութիւնս, Հրաշից յայտնութիւնս, սքանչելեաց տեսութիւնս, Յորոց ոմանք յոյս ընձեռեն, Եւ ոմանք վհատութիւնս բազումս մատուցանեն, Յորս ես կամաւ կործանեալ` կորստեանն վիճակեցայ:	33:3 But am I proud of these writings, rather than feeling shame again? Why change my style in this prayer book, in woeful song, to suit my fancy and earn punishment as sin’s wages? Citing briefly the words of the prophet, I enter this chamber solemnly like a stern prosecutor, my charges prepared, and rather than reveling in them, I enter with weeping, a sighing voice in angry protest, with bruising insults and grave wailing. But your lovingkindness, O great God, that reaches everyone, awakened in me hope as well, whence comes my regret, confession, good news, gifts, visions of light, divine encouragement, splendid visions, the source of hope for some, the source of despair for others, and for me, who willingly destroyed myself, my portion of perdition:
33:4 Զի եթէ զգեստ Աստուծոյ զվարագուրին պատրուակ ասաց Եզեկիէլ, Յորում արար ժողովուրդն կուռս կարկատունս, Որով պոռնկել ասէ ի նոսա,- Իսկ ո՞րքան պատիժ անմաքրութեանս եղիցի` ԶԱստուած զգեցողիս ներքոյ եւ արտաքոյ: Զարմանամ, թէ զիա՞րդ ոչ կիզում, Հիանամ, թէ ի՞բր ոչ այրիմ, Ապշիմ, թէ ո՞րպէս ոչ յափշտակիմ` Տանջեալ, լքեալ, չարչարեալ, ջաղխեալ, Մանրեալ, խորտակեալ, կտրեալ, բաժանեալ Ի յօրինակէ ժանեաց կորուսչին, ըստ Գրոյն: Այլ այս միայն է պահեցեալ ինձ Նշոյլ յիշատակի փրկութեան յուսոյ, Զի քրիստոսեան Աւետարանն կեանս է ամենեւին, Ի կերպարանաց պատկերի բանին ծանուցեալ, Որով առ մեղանսն` դարձն, առ պարտիսն` շնորհն, Առ եղծումն` նորոգութիւնն, առ անօրէնութիւնն` քաւութիւնն, Առ վէրն բժշկութիւնն, առ վտանգն` անդորրութիւնն, Առ պատիժն` ներումն, առ պատերազմն` հանդարտանալն, Առ հուրն` անձրեւն, առ պատուհասն` պարգեւն, Առ ակնկալութիւն սատակմանն` ձիրն, Առ գործարան մահուն` կենացն ազատութիւն:	33:4 If Ezekiel said that under God’s disguising cloak many people patch together idols and act like harlots - how much more severe will my punishment be for cloaking my unclean self in God inside and out? I am amazed that I am not consumed in flames. I am astonished that I am not burning up. I am confounded that I am not taken hostage, tortured, abandoned, tormented, beaten, pulverized, cracked, crushed, torn to shreds in the jaws of the destroyer according to Scripture. All that is left for me is the glimmer of a memory of hope of salvation. For the Gospel of Christ is truly life revealed where there is for our sins, forgiveness, for debts, grace, for decay, renewal, for iniquity, atonement, for wounds, bandages, for distress, calm, for punishment, pardon, for war, peace, for fire, rain, for condemnation, rewards, for the dread of dying, lenience, for the destruction of death, the salvation of life:
33:5 Եւ զի՞նչ է ինձ զայսքանեաց յիշմանց ի թիւ արկանել, Եւ ոչ զանճառելիսն աստանօր դասել: Յիշատակաւ Հօրն բարձրելոյ` յՈրդին կցորդութիւն, Յանուն միածնին` առ Հայրն ընտանութիւն, Սոցին ակնարկութեամբ` ընդ Հոգւոյն հաղորդութիւն, Խաչին փրկանք, բանին սփոփութիւն, Բարւոք վարձ կամացս` առ կշռութիւն գիտողին, Աւազանն կենդանարար` հաշտութեանն միջնորդութիւն, Եւ այլք ամենայնք անթիւք բարիք ի բարերարէն բարդեցեալք, Ազատք ի հարկէ, արձակք ի լծոյ, Իշխանականք, եւ ո՛չ իշխեցեալք: Այսոքիկ են, որ ինձ ի մէջ դառնութեանս մահու Կեանս անտարակոյսս աւետարանեն. Քանզի եթէ ոչ զայսոսիկ ունէի, Կանխաւ արդեւք կորուսեալ էի իսկ եւ իսկ, ըստ բանի երգողին: Ո՛չ փոքրկութեամբ Որդւոյ զՀայր փառաւորեմ, Ո՛չ նուաստութեամբ Հոգւոյ զՈրդի նախադասեմ, Համափառ ունիմ զերեսեան եւ նոյն արարչութեամբ: Քանզի եւ ի դէմս Հոգւոյն Սրբոյ այս են աղաչանք, Նախընծայ սկզբան պատարագին, Յորում գառնդ երկնաւոր զենանի, զայս աղօթեցի:	33:5 How can I enumerate so many things here yet neglect to include what is beyond words? When speaking of the exalted Father, we must remember our tie to the Son, the only begotten son of the Father. And remembering these two we must commune with the Holy Spirit, remembering also that with the cross comes salvation, with the word, comfort, with God’s all- knowing judgment, the reward of good will, with the life- giving font of baptism, the mediation of reconciliation, as well as all other countless blessings, bestowed by God: freedom from compulsion, freedom from the yoke, freedom to rule oneself and not be ruled. These are the comforting heralds of the life to come in the midst the bitterness of death. For if I did not have these things, surely I would have perished long ago, as the Psalmist says. I do not glorify the Father by disparaging the Son. Nor is the Holy Spirit subordinated by naming the Son first. I hold the Trinity equal in glory and in creation co- created, for there are prayers to the Holy Spirit to be offered before the Divine Liturgy, when the heavenly lamb is sacrificed I pray this way:
33:6 Ամենակալ, բարերար, մարդասէր Աստուած բոլորից, Յօրինող երեւութից եւ աներեւութից, Փրկող եւ հաստատող, խնամող եւ խաղաղարար, Հօր հզօր Հոգի, Հայցեմք բազկատարած մաղթանաց գոչմամբ հեծութեան` Յանդիման եղեալ քեզ` ահաւորիդ: Մատչիմք մեծաւ դողութեամբ, սաստիկ երկիւղիւ Մատուցանել նախ զբանականս զայս պատարագ քում անզնին զօրութեանդ, Իբր աթոռակցի, փառակցի եւ արարչակցի հայրենի անկապուտ պատուոյդ, Եւ քննողի ծածկութեան խորոց խորհրդոց Ամենակատար կամաց Հօրդ Էմմանուելի` Զքեզ Առաքչի, Փրկչի եւ կենդանատուի եւ Արարչի ամենայնի: Ի ձեռն քո ծանուցաւ մեզ Երրեակ անձնաւորութիւն միասնական աստուածութեանդ, Յորոց մի եւ դու ճանաչիս, անհաս: Քեւ եւ ի ձեռն քո առաջինքն` Նահապետական տոհմին շառաւիղք, տեսանողք անուանակոչեալք, Զանցեալսն եւ զգալոցսն, զեղեալսն եւ զոչ գոյացեալսն Անստուերաբար բարբառով բանի վերապատմեցին: Ոգի Աստուծոյ քարոզեալ զքեզ Մովսեսի, Որ ի գնալն քո ի վերայ ջրոյն, անպարագիր զօրութիւն, Ահեղ շրջարկութեամբ տածողականաւ, թեւապարփակ պաշտպանողօրէն, Գթասիրեալ ի ծնունդս նորոգս, զաւազանին խորհուրդ ծանուցեր: Յոր կերպարան օրինակութեան, Նախ քան զկառուցանելն զլոյծդ մածուած վերջնում վարագուրիդ, Յօրինեցեր, կարող տիրապէս, զբովանդակ բնութիւնս Ամենից բնաւից բոլորից գոյից, ամենայն էից` յանէից: Քեւ ստեղծանին ի նորոգութիւն յարութեան Ամենայն եղեալքս առ ի քէն յայնմ ժամանակի, Որ է օր վերջին այսմ կենցաղի Եւ օր առաջին` երկրին կենդանեաց: Քեզ հնազանդեցաւ միութեամբ կամացն, որպէս Հօրն իւրում, Ազգակիցն քո` էակիցն Հօր անդրանիկն Որդի` մերովս կերպիւ: Զքեզ աւետարանեաց ճշմարիտ Աստուած` Հաւասար եւ համագոյ Հօրն իւր հզօրի, Զառ ի քեզ հայհոյութիւնն անքաւելի քարոզեաց Եւ, իբր զաստուածամարտից, զքո հեստելոցն Չարաբանական բերանս կարկեաց եւ զիւրն շնորհեաց Արդարն եւ անարատն, գտիչն ամենայնի, Որ վասն մեղաց մերոց մատնեցաւ Եւ յարեաւ վասն զմեզ արդարացուցանելոյ: Նմա փա՜ռք ի ձեռն քո, եւ քեզ բարեբանութի՜ւն Ընդ Հօր ամենակալի յաւիտեանս յաւիտենից: Ամէն:	33:6 Almighty, beneficent God of all, who loves mankind, maker of the visible and invisible, savior and creator, defender and peacemaker, spirit of the Father Almighty, we beseech you with outstretched arms, tears and prayers, as we appear before you, you, who strike terror in our hearts, judge us as we approach with trembling and fear, presenting first this sacrificial offering of words to your power that is beyond understanding. You share the throne, glory and creatorship of the undiminishing honor of the Father. You examine our deepest secrets and mysteries. O Emmanuel, who fulfill the will of your Father who sent you as the Savior, life- giver and creator. Through you is made known to us, three persons of the United Divinity, of which you, who are beyond understanding, are recognized as one. By you and through you did our forefathers, the first generation of the patriarchal tribe, called prophets, tell of the past and the future, what has been and what is yet to come, in plain words and images. Spirit of God, Moses proclaimed you as the one who brooded on the water, an unbounded force, taking the new- born under your protective wing with care, and with lovingkindness revealing the mystery of the baptismal font. Likewise, in the pattern of the archetype, before fashioning the pliable substance with its final covering, you shaped, in lordly manner, all nature, the full range of existence, all beings from nothing. Through you all that has been created shall receive the renewal of the resurrection on the last day of this life and the first day in the land of the living. Christ obeyed you with unity of will as he did his Father, being of the same family, of the same essence as the Father. Being the first born son in our image, he announced you, true God, equal and consubstantial with his mighty Father, He preached that blasphemy against you is unforgivable, He silenced the mouths of those who spoke impiously against you, as enemies of God, while pardoning his own enemies. He, the just and spotless, who finds all, who was betrayed for our sins, and rose from the dead to justify us. Through you glory to him and praise to you, with the Father almighty, forever and ever. Amen:
33:7 Դարձեալ կրկնեսցի ի նոյն կարգ բանի, Մինչեւ վստահութիւնն լուսոյ հրաշապէս յայտնեսցի ազդեալ` Աւետարանել վերստին զկրկին խաղաղութիւն: Աղաչեմք եւ աղերսեմք արտասուալից հառաչմամբ Յամենայն անձնէ զփառատրեալ արարչութիւնդ Անեղծ եւ անստեղծ, անժամանակ Հոգւոյդ գթածի, Որ բարեխօսդ եւ վասն մեր յանմռունչ հեծութիւնս առ ողորմածդ Հայր, Որ զսուրբսն պահես եւ զմեղուցեալսն մաքրես եւ տաճարս կազմես Կենդանի եւ կեցուցիչ կամաց բարձրեալդ Հօր: Արդ ազատեա՛ զմեզ յամենայն անմաքուր գործոց, Որ ոչ է հաճոյ քումդ բնակութեան, Եւ մի՛ շիջիցին առ ի մէնջ լուսոյդ շնորհաց փայլմունք Ի տեսականացս աչաց իմաստից, Վասն զի զքեզ ուսաք միանալ ի մեզ Ի ձեռն աղօթից եւ ընտիր վարուց խնկելոց: Եւ քանզի մինդ յԵրրորդութենէդ պատարագի, եւ միւսդ ընդունի` Հաճեալ ընդ մեզ հաշտարար արեամբ անդրանկի իւրոյ, Իսկ դու ընկալցիս զմեր պաղատանս Եւ յարդարեսցես զմեզ օթեւանս պատուականս ամենայն պատրաստութեամբ` Ի վայելումն ճաշակման երկնաւոր գառինդ, Առանց պատժոց դատապարտութեան ընդունել Զայս անմահացուցիչ մանանայս կենաց նորոյ փրկութեան: Եւ հալեսցի՛ ի հրոյս յայսմանէ գայթակղութիւնս մեր, Որպէս մարգարէին կենդանախարոյկ կայծակամբն Ի ձեռն ունելեացն մատուցման, Զի յամենայնի քոյդ քարոզեսցի գթութիւն, Որպէս Որդւովդ Աստուծոյ` Հօրդ քաղցրութիւն, Որ զանառակ որդին մերձեցոյց ի հայրենի ժառանգութիւնն, Եւ զպոռնիկսն յառաջեցոյց յերկնային արքայութիւնն արդարոցն երանութեան:	33:7 Again, I shall continue in this manner until the assurance of the miraculous light heralds the good news of peace. With all our souls we pray and beseech you with tearful cries, glorious creator, incorruptible and uncreated, timeless Holy Spirit of compassion. You are the intercessor of our silent sighs to your merciful Father. You, who keep the saints, purify the sinners and build the temple of the living and life- giving will of the Father, free me now from all unclean deeds, which are not pleasing for your dwelling place. Do not extinguish the light of grace in us and in our minds’ eye, for we have learned that you will join us through prayer and sumptuous incensing. One of the Trinity is sacrificed and the other accepts it, favoring us with the reconciling blood of his first born so that you might accept our supplications. Prepare for us honorable lodgings for the partaking of your heavenly lamb, that we might eat life- giving manna of the new salvation and escape the punishments of condemnation. Our blasphemy shall be purified in the refiner’s fire, as the prophet told of the live coal in the tongs of offering at the altar. So that your mercy proclaimed everywhere, and though the Son of God - the sweetness of the Father, who embraced the prodigal son with fatherly inheritance, and led the prostitute to the bliss of the heavenly kingdom:
33:8 Այո՛, այո՛, եւ ես մի եմ ի նոցանէ, Եւ զի՛ս ընկալ ընդ նոսին` Իբր մարդասիրութեան կարօտեալ մեծի, Շնորհօք քո ապրեալ, զարեամբդ Քրիստոսի ստացեալս, Զի յայսմ ամենայնի յամենայնի՛ ծանիցի քո աստուածութիւնդ` Ընդ Հօր փառաւորեալ համապատուաբար Ի մի կամս եւ ի մի իշխանութիւն գովութեան: Զի քո է գթութիւն եւ կարողութիւն եւ մարդասիրութիւն, Զօրութիւն եւ փառք յաւիտեանս յաւիտենից: Ամէն:	33:8 Yes, yes, and I too am one of them. Receive me with them, as one who is needy of your great love for mankind, one who lives only by your grace, redeemed by the blood of Christ, so that your divinity might be revealed and in all ways glorified. You are honored equally with the Father, with one will and one rule, worthy of praise. For yours is compassion, ability and lovingkindness, might and glory forever and ever. Amen: