1:50

Գրք. 1, Գլ. 50

Գրք. 1., Գլ. 50

50:0 ՎԵՐՍՏԻՆ ՅԱՒԵԼՈՒԱԾ ԿՐԿԻՆ ՀԵԾՈՒԹԵԱՆ ՆՈՐԻՆ ՀՍԿՈՂԻ ԱՌ ՆՈՅՆ ԱՂԵՐՍ ՄԱՂԹԱՆԱՑ ԲԱՆԻ Ի ԽՈՐՈՑ ՍՐՏԻՑ ԽՕՍՔ ԸՆԴ ԱՍՏՈՒԾՈՅ:	50:0 Speaking with God from the Depths of the Heart:
50:1 Այլ արդ, քանզի որպէս ոչ է առանց Քրիստոսի Աստուծոյ ոգւոց փրկութիւն, Եւ ոչ առանց տեսման աչաց` առ լոյս զուարճութիւն, Եւ կամ առանց արուսեկին նշուլից` արեւու երբէք քաղցրութիւն, Այսպէս եւ ոչ առանց խոստովանութեան ծածկութից Եւ ստգտանաց անձին` քաւութիւն: Զի զի՞նչ օգուտ է քեզ մաքրութիւնդ, Եթէ ընդ փարիսեցւոյն դատեսցիս, Եւ կամ զի՞նչ վնասեսցեն զիս պարտիքս, Եթէ ընդ մաքսաւորին գովեցայց, Եւ կամ ո՞ւր ասի պարսաւեալ մարգարէն Յովէլ` Երիցս կրկնելով զանձինն եղկութիւն, Եւ կամ զի՞ գուցէ սրբոյն դատաստան` Առ ի յիշատակ աւուրն մեծի, Եւ կամ ի՞բր արդեօք անմաքուր իմասցի շրթամբք Եսայի` Հեռին ի գործոց տանն Իսրայելի, Եւ զիա՞րդ Աստուած պարտաւոր պաշտի ադամեան մարմնովն` Իմոյս կարեկցեալ յանցաւորապէս առ Հայր աղօթել, Եւ կամ յո՞րս թարգմանի առած առակին, Թէ` Սիրտ իմաստնոյն` ի տան սգոյ, Եւ սիրտ անմտին` ի տան ուրախութեան: Զի որ զսխալելն Ադամայ անձին իւրում ոչ գրեսցէ Եւ զմեղս ամենից ինքեան ոչ համարեսցի, Իբր երջանիկն արքայից` զհարցն,- Կորոյս զիւրն արդարութիւն` Որպէս անախտակիր գոլ բնութեանս, Եւ ոչ բերկրի սիրտ առ զուարթութիւն երեսաց Աւետեօք յուսոյն, ըստ ասացելոյն, Եթէ ոչ յառաքելոյն Քրիստոսի ուսեալ` Ամենայնիւ ահա ըստ Աստուծոյ տրտմեսցի:	50:1 Since there is no salvation for souls without Christ and there is no light without the sight of the eyes, nor is there sweetness of the sun without the rays of dawn, in the same way there is no remission of sins without confession of secrets and the baring of the soul. For what good is purity, if you are judged with the Pharisees? Or what harm are my transgressions, if I am to be praised with the tax collectors? Where is it written that Joel was punished, for repeating three times the distress of his soul? Might a holy man be blamed for reminding us of the Last Judgment? Is it possible that Isaiah can be called a man of unclean lips, when he stood apart from the deeds of the house of Israel? And how can God, who took on Adam’s body out of sympathy for me, be considered blameworthy for praying to his Father like a sinner? How can the proverb be interpreted: “ The heart of the wise is in the house of mourning, but the heart of fools is in the house of mirth.” For he, who does not confess the error of Adam to his own heart, and like the fortunate king who took upon himself the sins of his ancestors, consider the sins of all his own shall lose his righteousness, like one who thinks our human nature incorruptible. And as it is written, a heart can not make a merry countenance in expectation of the good news if one does not, as taught by Christ’s apostle experience sorrow and repentance:
50:2 Արդ, ըղձալի է ինձ յաւէտ աստանօր, Խրատն հին` նորոգ ընկալեալ հոգեւոր հանճարեղին, Զոր Տէրն իսկ երկրորդեաց, Երթալ նստել ոչ յառաջին բարձին հպարտից Ընդ ամբարշտացն նանրախորհուրդ ժողովելոց, Ուստի Դաւիթ եւ Երեմիա, Ուխտիւ կանոնի սահման հաստատեալ, հրաժարեցուցին,- Այլ ընդ զղջացեալսն սրտիւ, պատկառեալսն մեղօք Եւ ի դատաստանաց մեծին պակուցեալ ահիւ հատուցմանն` Յետնոցն հաւասարեալ աստէն ի յերկրի կամաւ խոնարհութեան, Ուստի բարձրեալն Աստուած պարարեալ բերկրի, Որով ընդ նախադասեալսն ի բազմականսն երանութեան Համարձակեցայց թէ՛ ես եւ թէ՛ նա` հետեւեալ սովիմբ: Առ որ զերծեալ ի բամբասանաց բանի մարգարէին, Որ ի վէսս ոմանս ակնարկի. Մի՛ յիս, ասէ, մերձենար. մաքուր եմ, եւ ո՞վ զիս տեսանիցէ,- Այլ զանկշիռն խոնարհութիւն երջանկին Դաւթի ինձ նպաստ առեալ` Ասել ընդ նմին. Ես իբր զանասուն համարեցայ` Հերքեալ ի զգայութենէ, եւ հասին չարիք ինձ շուրջանակի, Եւ նեխեցան եւ փտեցան վէրք իմ ի յանզգամիս անբժշկութիւն: Եւ զայլոց ոմանց ընտրելոց ի յԱսորեստանի` Զկամաւորն կշտամբութիւն մեղապարտութեան անձանցն անարատից, Ընդ որս եւ զԵզրի մեծի քահանայի զասելն ես ինձէն առեալ բարբառիմ, Թէ` Եւ ոչ զերեսս բաւական իցեմ համբառնալ ի վեր առ քեզ Աստուած:	50:2 Now, I must memorialize the ancient counsel of the sage, advice even our Lord saw fit to repeat when the ungodly gather, do not go sit at the head of the table among the haughty the place David and Jeremiah advised, as a hard and fast rule, to avoid. But rather sit with the contrite, those humiliated by sin, and stricken by the fear of retribution on the great day of judgment, those who have humbled themselves willingly with the least of those on earth. With them God on high rejoices. And I dare to be deemed worthy of this rule in order to be ranked among the chosen on the seats of bliss and to escape the rebuke of the prophet, who remarked about the arrogant: “ Do not come near me, for I am pure, and who can look upon me?” Thus drawing upon blessed David’s immeasurable humility, I say with him: I am like an animal, deprived of sensibility and besieged by evils. My wounds have festered and become putrid because of my incorrigible stupidity. And even like certain of the chosen in Assyria, who were spotless in soul, but who by their own willful impudence condemned themselves, I say with them in the words of the great priest Ezra, “ I am unable even to lift up my face to you, God:
50:3 Արդ, ես` ճշգրիտ պատկեր ամենայն երկրի, Զիմս խառնեալ ընդ նոցին պարտիս Եւ ի նոցայոցն զառ իս դառնութիւն կրկին առաւելեալ, Նոքօք հեծեծեցից, Թէպէտ եւ չ է ինչ պիտոյ գարշութեան գունոյ Դարձեալ տգեղութիւն: Ահա արդ մեղայ, Զի անմտութեամբ գործեցի զոչ հաճոյսն քո` Բազմօք սխալեալ յանցաւորութեամբք: Նայեա՛ յիս, գթած, Որպէս երբեմն յուրացութեանն ըմբռնեալ Պետրոս, Զի յոյժ ունայնացայ: Լուսաւորեա՛ ինձ զողորմութեանդ քո ճառագայթ, Ամենեւին բարերարութիւն, Զի ընկալեալ զօրհնութիւն քո, Տէր, Արդարացայց, կեցից եւ մաքուր եղէց Յանստեղծիցն քո` իմոց լլկողաց: չ ունիմ համարձակութիւն Զմեղապարտ ձեռինս հաստուած առ քեզ տարածանել, Մինչեւ մատուսցես զօրհնեալդ քո զաջ` Ի նորոգութիւն դատապարտելոյս: Արդ, յաղթեա՛ վերստին իմում յամառութեան քոյին հեզութեամբդ` Առ իս ժամանեալ մարդասիրապէս, Եւ զամենայնն յամենայնի ամենայնիւ քո կարողութեամբդ Զառաջին չարիսն, միջնովքն եւ վերջնականօքն, թո՛ղ ինձ, Հնարաւոր անհասից Քրիստոս թագաւոր լուսոյն արդարոց:	50:3 I, like a mirror of mankind, mix with their sins my own, and doubling the bitterness of my own with theirs, I sigh with them. Although there was no need to paint in harsher tones, an already ugly picture, yet I sinned here, without thinking, I did what was not pleasing to you with many condemnable errors. Look upon me with compassion, Lord, for like Peter caught in the act of denial, I am completely empty. Shed light upon me with the rays of your mercy, you who are benevolent in all ways, that I might receive your blessing, Lord, that I might be justified, live and be cleansed of my inner turmoil, not of the life with which you endowed me. I do not dare spread my sinful hands before you until you offer your blessed right hand for the renewal of my condemned self. Now, vanquish again my impudence with your meekness, visit upon me your lovingkindness toward humanity. And with your might to do all in all with all, forgive my wrongdoing, original, middle and last, Christ, king of the light of the just, for whom the impossible is possible:
50:4 չ եմ արժանի յիշել զանուն քո օրհնեալ, Զի վնասակար եմ բարեգործիդ մահու հարուածոց` Առ կնիքն, առ շնորհն, առ փչումն, Առ պարգեւն, առ աւանդն, առ ձիրն, Առ անունն, առ որդեգրութիւնն, առ պատիւն արքայական, Առ պատկերն, առ դրոշմն, առ օծումն, Առ ճոխութիւնն, առ համարձակութիւնն, առ ընտանութիւնն, Առ կեանսն, առ լոյսն, առ երանութիւնն, Առ յոյսն, առ փառսն, առ անխոնարհելի բարձրութիւնն, Առ պսակն անկապտելի, առ խոստմունս ծածկեցելոցն, Որ քեւ, Տէր Քրիստոս, բազմօք աւետարանեցաւ Ինձ` յամառելոյս իժիս եւ քարբիս, Ունկնախից եւ լսելափակ անլուր ականջացս, Որ միշտ յառաւելութեան քումդ բարութեան, Յոգնապատիկ յաւէտ քան զսոյն չարիքն իմ յաճախեալ` Իսպառ կործանեցին, մերժեալ ի կենաց` ընդ մահ կապեցին` Ծառայ կարգեալ ապականութեան:	50:4 I am not worthy to mention your blessed name, for I am capable of dealing mortal blows to you, though you do only good, and to deface your seal, your grace, your breath of life, your gifts, your legacy, your talents, your image, your stamp, your anointing, your name, your son- hood, your majestic honor, your bounty, your courage, your friendship, your life, your light, your blessedness, your hope, your glory, your majesty that cannot be laid low, your incorruptible halo, your promise of secrets, which through you, Lord Christ, was heralded to me in manifold ways. I am as impudent as a serpent or adder, with deaf ears, shut tight with wounds, which in the face of your ever growing goodness, multiplied yet more my wrongdoing, and completely destroyed me, denied me life, and bound me with death, a slave to decadence:
50:5 Եւ արդ, դու միայն իրաւակշիռ եւ ճշմարտադատ բարերար, Օրհնեալդ ի գթութեան, մեղայ քեզ, անօրինեցայ, անիրաւեցայ, Վասն որոյ եւ եղծայ, զեղծայ, յանցեայ, ամբարշտեցայ Եւ ոչ լուայ խոստովանեալ եւ երկրպագեալ գովեալ քո բանիդ: Որ դու իսկ երեւեցար անճառելեաւ քո սիրովդ, Զոր գրելն իսկ մեծ է, եւ նշանակելն` սարսափելի, Քեզ արդարութիւն եւ փառք եւ մշտնջենաւոր գովութիւն, Եւ ինձ` պատկառեցելոյս ի քէն, խնամակալ, Քաւութիւն եւ ողորմութիւն եւ բժշկութիւն, Օգնութիւն եւ պահպանութիւն սրտի եւ ոգւոյ, Բարեբանեալդ յամենայնի յաւիտեանս: Ամէն:	50:5 Now you who alone are fair and just in your benevolent judgment, who are blessed in compassion, I have sinned against you. I have transgressed. I have been unjust. For these I am ruined, corrupted, guilty, debased. I did not obey your confessed, worshiped, praised word. You who revealed yourself among us with your love beyond telling, the mere writing of which is great and the meaning of which is overwhelming, to you justice and glory and eternal praise, and for me, ashamed before you, my caretaker, atonement, mercy and healing, help and protection for heart and soul, praised in all forever. Amen: