1:29

Գրք. 1, Գլ. 29

Գրք. 1., Գլ. 29

29:0 ՎԵՐՍՏԻՆ ՅԱՒԵԼՈՒԱԾ ԿՐԿԻՆ ՀԵԾՈՒԹԵԱՆ ՆՈՐԻՆ ՀՍԿՈՂԻ ԱՌ ՆՈՅՆ ԱՂԵՐՍ ՄԱՂԹԱՆԱՑ ԲԱՆԻ Ի ԽՈՐՈՑ ՍՐՏԻՑ ԽՕՍՔ ԸՆԴ ԱՍՏՈՒԾՈՅ:	29:0 Speaking with God from the Depths of the Heart:
29:1 Եւ արդ, դու միայն սկիզբն բարեաց, Գթութիւն անճառ, Որդի բարձրեալ միոյդ Աստուծոյ, Որ զողջոյն զօրն թողութեան ցուցեր փրկարան Եւ ոչ կորստեան դատապարտարան` Յեղանակեալ ինձ զաւուրն չար առ մեծ աւետիս ակնկալութեան: Բժիշկ` ախտացելոյս, Հովիւ` մոլորեալ ոչխարիս, Տէր` ապաւինեալ ծառայիս, Գինի անապակ` մեծ տրտմեցելոյս, Սպեղանեաց դեղ` վիրաւորեցելոյս, Ազատութիւն` մեղօք գրաւելոյս, Օրհնութիւն բարեաց` մերժելոյս, Կնիք շնորհաց` խոտելոյս, Օծումն կոչման` կապտելոյս, Կանգնումն վերստին` կործանեցելոյս, Պատսպարան հզօր` գլորեցելոյս, Օժանդակ վեհ` գայթակղեցելոյս, Դուռն բարձրութեան` տարակուսելոյս, Սանդուղք երանութեան` եղկելոյս, Ճանապարհ շաւղաց` մոլորելոյս, Թագաւոր ներող` պարտելոյս, Քաղցր յուսադրութիւն` լքելոյս, Ձեռնկալ կենաց` հերքելոյս:	29:1 You alone are the origin of all goodness, mercy beyond telling, Son of the one God on high, who made the whole day a purgatory for our sins, and not a house of condemnation. You are for me the expectation of good news, instead of a day of dread. You, physician to the ailing, shepherd to the lost sheep, master to the servant under your care, pure wine for the dejected, curative ointment for the wounded, freedom for the captives of sin, blessing of goodness for the rejected, seal of grace for the despised, the calling to anointment for the dispossessed, restoration to uprightness for the fallen, a mighty fortress for the stumbling, a sublime helping hand to the disgraced, the gate to heaven for the doubting, stairway to bliss for the depraved, the straight way for the confused, forgiving king for the trespasser, sweet hope for the abandoned, the outstretched hand of life for the banished:
29:2 Մեծդ միայն եւ ամէնառատ, Որ զլիութիւն բարեաց սահմանեալ` Հեղուս անչափ յաճախութեամբ, Քան զոր խնդրեմք եւ իմանամք, Ըստ Պօղոսի գոհաբանութեանն: Քանզի իննուց յիսնից եւ թուոց երից եւ չորեակ տասանց, Ի վաղորդայնէ տուընջեանն առ մուտս արեւուն, Անդուստ առ նմին յաւէտ կարկառմամբ Իսկ եւ իսկ ի սոյն անարգել սրտիւ Ի վեր է, քան զաղերսանաց ակնկալութիւն մարդկան` Բարեգործել միմեանց շնորհատրութիւն, Իսկ առ իմս թշուառութեան եւ անարգութեան զքոյդ եդեալ փառս, Ամենակարող զօրութիւն ահեղ, բոլորից Աստուած, օրհնեալ տէր Քրիստոս, Որո՞վք սահմանեսցի կշռութեամբ չափու` Հաստողիդ ընդ հողոյս հաւասարութիւն կցորդեալ: Քանզի մնաս յայսոսիկ անբաւ եւ անհետազօտելի, Ամենեւին բարի, անմասն բարկութեան խաւարի, Ուստի յոյժ նուազ են քում մեծութեան աստեղացդ թիւ, Զորս գոյացուցեալ յոչէից` յորջորջմամբ անուանց կնքեցեր, Եւ կամ հիւթ երկրի, ի յօդս հեղեալ, Զոր ի չ գոյից հաստեալ` տարածումն յատակի կառուցեր,- Քան ինձ նախագրեալ համարդ սակաւութեան, Որով քեզ նմանիլ վարդապետեցեր:	29:2 You alone are great and generous in everything. You are the definition of abundant goodness, who pours forth constantly without measure, more than we ask or expect, as Paul said in gratitude. For you commanded that we should do good, from dawn to dusk, in the same day, nine times fifty, plus three, plus four times ten. Always attentive, forgiving with an unfettered heart, something more than the expectation of men’s prayers. And if we place my wretchedness and disgrace beside your glory, omnipotent and awesome power, God of all, blessed Lord Christ, by what measure of weight shall the balance between the creator and the clay be set? You remain in these things infinite and unexaminable, good in all things, having no part in the wrath of darkness; therefore, far less are the number of stars than your greatness, for you called them into existence from nothing by merely pronouncing their names. Or take the mass of the earth floating in air, created from nothing, from which you established the dry land of earth. These are less than the number I formulated above, by which you taught us to be like you in forgiveness:
29:3 Ահա ծածկեցաւ եւ ընկղմեցաւ Ի քոյդ լոյս կամաց երկայնմտութեան հանուրց չարութիւն, Իբր դոյզն մռայլ` ի տապ արեւու, Եւ որպէս աստուստ իսկ կիրք բնութեանց զհասարակաց բարուց ցուցանէ: Քանզի ո՞վ ոք ի մարդկանէ մեղաւ եւ ոչ զղջացաւ, Ո՞վ ոք զազրացաւ եւ ոչ ամաչեաց, Ո՞վ ոք գարշեցաւ եւ ոչ պատկառեաց, Ո՞վ ոք սխալեաց եւ ոչ ապաշաւեաց, Ո՞վ ոք կործանեցաւ եւ ոչ հեծեծեաց, Ո՞վ ոք գայթակղեցաւ եւ ոչ ստրջացաւ, Ո՞վ ոք պարտեցաւ եւ ոչ ինքեամբ ըմբերանեցաւ, Ո՞վ ոք պատրեցաւ եւ ոչ յոգւոց ելաւ, Ո՞վ ոք ճաշակեաց լեղի եւ ոչ դառնացաւ: Ո՞վ ոք անկաւ ի բարձրութենէ եւ ոչ ընդոստեաւ, Ո՞վ ոք կորոյս մեծութիւն եւ ոչ աշխարեաց, Ո՞վ ոք զրկեցաւ յերանութենէ եւ ոչ ելաց, Ո՞վ ոք կապտեցաւ ի շնորհէ փառաց եւ ոչ ողբաց, Ո՞վ ոք գտաւ ինքեան վնասակար եւ ոչ ստգտաւ, Ո՞վ ոք մերժեցաւ յերեսացն Աստուծոյ եւ ոչ հառաչեաց, Ո՞վ ոք լուաւ զԱստուծոյ սպառնալիսն եւ ոչ սոսկացաւ, Ո՞վ ոք ընդ մի չարեացն հազարս չ աւաղեաց, Ո՞վ ոք մերկացեալ յաւուրս ձմերայնոյ` եւ ոչ զոփացաւ, Ո՞վ ոք անօրինեցաւ եւ ոչ քարամբք զմիտսն կոծեաց, Ո՞վ ոք ետես զստրուկն յիւրում մեծութեան եւ ոչ զկծեցաւ: Ո՞վ ոք կատարեաց չարիս եւ ոչ զինքն իսկ նզովեաց, Ո՞վ ոք ախտացաւ եւ ոչ զանձն դսրովեաց, Ո՞վ ոք յամօթալեացն գործեաց եւ ոչ զիւր մարմինն ձաղեաց, Ո՞վ ոք ի պատկառելիսն հպեցաւ եւ ոչ զօրն իւր անիծեաց, Ո՞վ ոք զգործեցեալսն յիշեաց եւ ոչ տապացաւ, Ո՞վ ոք զգաղտնիսն մտաբերեաց եւ ոչ խորովեցաւ, Ո՞վ ոք զծածուկսն նկատեաց եւ ոչ մահ կորստեան խնդրեաց, Ո՞վ ոք զաներեւոյթսն կերպաւորեաց եւ ոչ կրկին յերկիր կորացաւ, Ո՞վ ոք ընդ մեղացն հեշտութեան բոց անշէջ հնոցի ոչ խառնեաց, Ո՞վ ոք զվնասակարսն բնութեանն` եւ ոչ պապակեցաւ, Ո՞վ ոք զկամաւ ներգործեալսն` եւ ոչ սատակման ինքեան աղօթեաց, Ո՞վ ոք զանճառելիսն` եւ ոչ խռովեցաւ, Ո՞վ ոք զանկրելիսն էութեանն` եւ ոչ թախծեցաւ, Ո՞վ ոք զմեծամեծսն` եւ ոչ մաշեցաւ, Ո՞վ ոք զանբծութեանն ապականարարսն` եւ ոչ տոչորեցաւ: Ո՞վ ոք զտարագրութեանն պատճառ յանցմունս` եւ ոչ տագնապեցաւ, Ո՞վ ոք զերեսացն աղտեղի տեսիլ` եւ ոչ բարկութեան վերնոյն զանձն պարտ վարկաւ, Ո՞վ ոք զմի ի կարեւորացն մեղաց յաչս կերպացոյց եւ ոչ զինուք մահու խոցեցաւ, Ո՞վ ոք զխայտառականացն` եւ ոչ վայս վհատութեան ընդ հեծութիւնս ձայնին հիւսեաց: Ո՞վ ոք յարքայական գահոյից տնանկացաւ եւ ոչ կարկամեալ ի վայր գլորեցաւ, Ո՞վ ոք ընդ պսակին պերճութեան հող ի գլուխ եղեալ` եւ ոչ կրկին չարչարեալ յոգի մահացաւ, Ո՞վ ոք ընդ պայծառ պատմուճանին քրձազգած եղեալ` եւ ոչ տխրեցաւ, Ո՞վ ոք զկեանս իւր կորոյս եւ ոչ արեան արտասուս երկնեաց, Ո՞վ ոք ընդ արկանելեաց լուսոյ խաւար զգեցաւ եւ ոչ նուաղեցաւ, Ո՞վ ոք ի վերայ սգոյ սիրելւոյ ոչ թառամեցաւ:	29:3 As the radiant light of your long- suffering will dispelled all evil without trace, like a speck of fog in the heat of the sun, so here, our natural impulses are shown in our common behavior. For who among mortals has sinned and not regretted? Who has been corrupted and not been ashamed? Who has been base and not been humiliated? Who has faltered and not repented? Who has been ruined and not sobbed? Who has been scandalized and not felt compunction? Who has been defeated and not closed his mouth? Who has been cheated and not sighed? Who has tasted bile and not become bitter? Who has fallen from the heights and not been disheartened? Who has lost greatness and not mourned? Who has been deprived of happiness and not cried? Who has been robbed of the grace of glory and not lamented? Who has done harm to his soul and not been embarrassed? Who has been banished from God’s sight and not felt the loss of his gaze? Who has heard God’s warnings and not trembled? Who has made one mistake and not sighed “ alas” a thousand times? Who has bared himself on a winter’s day and not shivered? Who has done wrong and not pelted himself with stones in his mind? Who has seen the high and mighty slave and not been vexed? Who has done evil and not cursed himself? Who has cultivated vices and not condemned his soul? Who has done shameful things and not made a mockery of his body? Who has had hard times and not cursed his life? Who has remembered his misdeeds and not stewed? Who has recalled secrets and not become flustered? Who has seen the dark side and not sought the perdition of death? Who has had visions of the invisible and not hung his head back to earth? Who has committed sins of ease and not burned with the inextinguishable flames of the furnace? Who has violated nature, and not been parched? Who has acted willfully and not prayed for his own death? Who has done the unspeakable and not become disturbed? Who has unbearably violated his essence and not grieved? Who has become high and mighty and not been worn down? Who has committed acts that corrupt innocence and not burned? Who has done things condemnable by banishment and not been anguished? Who has appeared with a grimy face and not felt deserving of the heaven’s disapproval? Who has focused on one of his major sins and not been wounded by sin’s weaponry? Who has committed a scandalous act and not woven the discouraging woe into the sighs of his voice? Who has been ousted from his chair in heaven and has not fallen down cringing? Who has placed dirt on his head instead of a splendid halo and not been tortured with a thousand deaths? Who has put on sack cloth instead of a bright cloak and not been sad? Who has lost his life and not sweat tears of blood? Who has clothed himself in darkness instead of light and not fainted? Who has mourned for a loved one and not wilted:
29:4 Ահա այս կերպարանք ճշգրտագոյնք պարտաւորիս յանդիմանութեան. Տխուր դէմք, քաղեալ ճաճանչ, ցամաքեալ խոնաւութիւն, երիթացեալ շուրթն, Անշքեալ տիպ, տրտմեցեալ ոգի, այլայլեալ ձայն, կրկնեալ պարանոց: Եւ զի թէ ոք զիսկութիւնն իսկ նշանակեսցէ` ոչ անօրինէ. Անամբարտաւան միտ, անհպարտ սիրտ անխնդրող պարգեւի թշուառ, Անաղերսալի պասքեալ, ինքնակշտամբելի դեգերեալ, Իրաւամերժ սովեալ, արդարալլուկ քաղցեալ, Պատշաճադատ հարուածեալ, ինքնավկայ մահապարտեալ, Արժանապէս հանեալ, անձնանէծ եղկելի: Եւ զայս թարգմանեալ ցուցանէ արդարագործ փարիսեցին կշտամբեալ Եւ մեղապարտ մաքսաւորն բարեհամբաւեալ:	29:4 These then faithfully describe me, the sinner deserving reprimand, a sad face, an extinguished ray, dried up liquid, shriveled lips, a deformed mould, a dispirited soul, a distorted voice, a twisted neck. It would not be wrong to classify me as a mind stripped of arrogance, a heart stripped of pride, a wretch afraid to ask for help, too parched to pray, self- scolding wanderer, starved by self- denial, hungry because of duly earned torment, struck down by just condemnation, condemned to death by self- incrimination, deservedly exiled, self- cursed outcast, like the Pharisee who was rejected and the sinful tax collector who was pleasing to God:
29:5 Եւ արդ, եթէ զչարիսն հնարաւորութեան բանսարկուին` Գտողին զմեզ գայթակղեալս, Զիւրն ի մեզ սերմանիս առ օրն համարեսցի,- Զիա՞րդ ոչ զբարիսն, տնկեալս ի մեզ հոգւոյ արութիւնս Ի խնամակալութենէ կամաց կեցուցչիդ, օն եւ օն գրեսցես, Տէր բարեգութ, հզօր եւ յաղթող, քաւիչ մեղուցելոց, Կարող յամենայնի առ ամենայն փրկութիւն: Եթէ զանդունդս առ երկինս փոխես Եւ կամ զխաւար մթութեան ի լոյս հաստատես, Եթէ զդառնութիւն լեղւոյ ի մանանայի քաղցրութիւն կազմես Եւ կամ զկոծ սաստկութեան վշտաց Ի պարտ դասու բերկրութեան հարսանեաց կարգես, Դիւրինք եւ հնարաւորք են քեզ այսոքիկ, Եւ եւս քան զսոսին բաւես առ նոսին` Տիրեալ համայնից ահաւորապէս: Եւ քեզ փա՜ռք յաւիտենից յաւիտեանս: Ամէն:	29:5 And now, if the Slanderer takes credit as part of his day’s work, for planting his bad seeds and using his evil devices on us, the wayward, why should you not count one by one the good things that by your will and saving care are planted in us to fortify our souls, Lord of merciful kindness, mighty and victorious, you who atone for our sins, who are salvation in all things for everything? If you can exchange the abyss for heaven, or bring the dark of night into the light, if you can turn the bitter bile into sweet manna, or the groans of extreme grief into the dancing circles at a joyful wedding, if for you these are easy and possible, then you can do more than these, you who reign over all in awesome power. To you glory forever and ever. Amen: